Kuşadası Kıyılarında Endişe Veren Gelişme: Deniz Kaplumbağaları Birer Birer Ölüyor
Aydın’ın popüler turizm merkezlerinden Kuşadası’nda, son bir hafta içerisinde kıyılara vuran ve denizden çıkarılan üç deniz kaplumbağasının ölü bulunması, bölgede hem çevre örgütlerini hem de vatandaşları derinden üzdü. Bu trajik olaylar zinciri, deniz ekosisteminin hassasiyetini ve insan kaynaklı tehditlerin boyutunu bir kez daha gözler önüne serdi.
Neler Yaşandı? Kaplumbağaların Akıbeti Araştırılıyor
Ekosistemi Koruma ve Doğa Sevenler Derneği (EKODOSD) tarafından yapılan bilgilendirmeye göre, ölü bulunan kaplumbağalardan ikisi kumsala vurmuş haldeyken, bir tanesi Kuşadası Sahil Güvenlik Komutanlığı ekiplerinin başarılı müdahalesiyle denizden alındı. Yapılan ilk incelemeler, yaşamını yitiren canlılardan birinin Yeşil Deniz Kaplumbağası (Chelonia mydas), diğer ikisinin ise nesli tehlike altındaki İribaşlı Deniz Kaplumbağası (Caretta caretta) olduğunu ortaya koydu. Kaplumbağalar üzerinde yapılan ön otopside herhangi bir darp izi veya belirgin bir yara tespit edilemedi. Bu durum, ölüm nedenlerinin daha çok dolaylı faktörlere bağlı olabileceği ihtimalini güçlendirdi.
Hedef Dışı Av ve Kirlilik: Deniz Kaplumbağalarının Baş Düşmanları
EKODOSD Başkanı Bahattin Sürücü, deniz kaplumbağası ölümü vakalarının ardındaki olası nedenlere dikkat çekti. Sürücü, ölen kaplumbağaların büyük balıkçı teknelerinin kullandığı ağlara ‘hedef dışı av’ olarak takılarak boğulmuş olabileceği değerlendirmesinde bulundu. Bu tür ağlar, istenmeyen deniz canlılarının da yakalanmasına ve yaşamlarını kaybetmesine neden oluyor. Sürücü, ayrıca denizlere atılan plastik ve naylon atıkların kaplumbağalar tarafından yiyecek sanılarak yutulmasının da önemli bir ölüm sebebi olduğunu vurguladı. Süratli teknelerin çarpması da diğer bir risk faktörü olarak belirtildi.
Bilimsel İncelemeler Başladı: Popülasyonun Geleceği Tehlikede mi?
Yaşamını yitiren deniz kaplumbağalarının türlerinin ve boyutlarının belirlenmesinin ardından, örnekler DNA analizi ve bilimsel çalışmalar için Adnan Menderes Üniversitesi (ADÜ) Fen Edebiyat Fakültesi Biyoloji Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Oğuz Türkozan’a gönderildi. Türkozan, özellikle erkek bir Caretta caretta’nın ölmesinin popülasyonun genetik çeşitliliği ve geleceği açısından üzücü olduğunu belirtti. Erkek bireylerin üreme dönemlerinde genetik çeşitliliğin artırılmasında önemli rol oynadığını hatırlatan Türkozan, deniz kaplumbağalarının eşeysel olgunluğa ulaşmasının 25-30 yıl sürdüğünü ve iklim değişikliği gibi faktörlerle gelecekte dişi ağırlıklı popülasyonların beklendiği bir dönemde, bu kaybın taşıdığı önemin altını çizdi.
Denizleri Kullanan Herkes Sorumluluk Sahibi Olmalı
Prof. Dr. Türkozan, denizlerin bu nadir canlıların yaşam alanı olduğunu hatırlatarak, denizcilikle uğraşan herkesin ve kıyıları kullanan tüm insanların daha duyarlı olması gerektiğini söyledi. Kirliliğin önlenmesi, plastik ve naylon atıkların denize atılmaması, süratli teknelerin deniz kaplumbağalarının yoğun olabileceği bölgelerde hızlarını düşürmeleri gibi basit önlemlerin, bu değerli canlıların hayatını kurtarabileceği belirtildi. Kuşadası’nda yaşanan bu son deniz kaplumbağası ölümü vakaları, deniz ekosisteminin korunması için acil eylem planlarının gerekliliğini bir kez daha ortaya koydu.
